Fobieën in alle soorten en maten

Iemand met een fobie weet zelf meestal ook wel dat zijn angsten nergens op gebaseerd zijn. Datgene waar hij bang voor is, is in werkelijkheid meestal niet gevaarlijk (misschien dan met uitzondering voor de angst voor haaien oftewel selachofobie). Het vervelende is dat de fobie in angstige situaties de overhand neemt en het heldere denken naar de achtergrond verdwijnt. Het gevolg: iemand gaat situaties vermijden of ontvluchten en zal dat meer gaan doen als hij zich steeds meer overgeeft aan zijn fobie. Net zolang totdat de fobie een belemmering vormt in het dagelijks leven.

Typen

Fobieën zijn er in allerlei soorten en maten: van angst in het donker tot faalangst, van hoogtevrees tot smetvrees. Waarschijnlijk ken je ze lang niet allemaal. Ze zijn in ieder geval in te delen in twee typen:

• Enkelvoudige/specifieke fobieën (fobieën gericht op één speciale situatie, dier, persoon, object of activiteit)
• Complexe fobieën  
     o Sociale fobie (extreme angst voor bepaalde openbare situaties zoals spreken in het openbaar)
     o Agorafobie (angst voor open of gesloten ruimtes en publieke ruimtes)

Ablutofobie

Binnen deze types zijn er heel veel fobieën die je niet zo snel zou verwachten. Ablutofobie bijvoorbeeld: de angst voor baden en wassen, die vooral voortkomt uit de angst om te verdrinken. Mensen met kopofobie zijn bang om vermoeid te raken, waar iemand met kyphofobie bang is om te bukken. Veel kinderen lijken last te hebben van lachanofobie, maar of ze ook allemaal echt bang zijn voor groente, lijkt wat onwaarschijnlijk.

Baren

Angst om te baren (tocofobie) lijkt op het eerste gezicht vreemd, maar dat wordt anders als je je realiseert dat het voorkomt bij vrouwen wiens eerdere bevalling is mislukt. Ook logofobie (de angst voor woorden) klinkt redelijker als je er langer over nadenkt. Het ontstaat vooral bij mensen die niet om kunnen gaan met officiële brieven van bedrijven en instanties.

Schoonmoeder

Paraskevidekatriafobie hangt samen met bijgeloof: angst voor ongeluksdag vrijdag de dertiende. Syngenesofobie lijkt een dankbaar onderwerp voor grappen over schoonmoeders: de angst voor familieleden. In werkelijkheid is het natuurlijk een sociale fobie. De angst voor schoonmoeders is trouwens novercafobie. De angst voor vreemdelingen (xenofobie) lijkt misschien een bewust gekozen levensovertuiging maar kan écht komen door een ongezonde angst voor alles wat vreemd, ongewoon of zeldzaam lijkt.

Hollywood

De angst om blind te worden (scotomafobie) spreekt eigenlijk voor zich en dankzij Hollywood zullen er niet veel mensen zijn die zich volledig op hun gemak voelen op een begraafplaats (coimetrofobie: angst voor begraafplaatsen). Sesquipedalofobie daarentegen vergt wat meer voorstellingsvermogen. Het is de angst voor het lezen of uitspreken van lange woorden. Opmerkelijk genoeg wordt dit ook we wel hippopotomonstrosesquippedaliofobie genoemd.

Ontstaan

Het ontstaan van een fobie kan verschillende redenen hebben. Dat een bijna-verdrinking als kind leidt tot een ongezonde angst voor water, klinkt logisch. Fobieën kunnen ook van anderen (ouders!) worden overgenomen of ontstaan doordat er ergens op een plek eens iets fout gaat. Een vastzittende lift bijvoorbeeld kan best zorgen voor claustrofobie (angst voor kleine ruimtes).

Oplossing

De moeite die het kost om van een fobie af te komen ligt vooral aan hoe heftig iemand er last van heeft. Jezelf net zolang tot de orde roepen totdat een vrees weg is, kan best werken. Erover praten met iemand ook.
Fobieën ontstaan vaak omdat iemand niet lekker in zijn vel zit. Dat veranderen kan ertoe leiden dat de fobie weer verdwijnt. Medicijnen nemen is minder aan te raden omdat dan vooral de gevolgen van fobie worden onderdrukt. Als het écht nodig is om van een fobie af te komen, is therapie een goede oplossing. Vaak wordt dan de confrontatie gezocht en kom je oog-in-oog te staan met dat wat je angst inboezemde.