Experts aan het woord
Angst is op zich een normale en functionele emotie. Het is heel natuurlijk, en zelfs levensreddend, om bang te zijn voor onheil of zaken die je leven bedreigen. En angst voor onbekende of spannende situaties is ook normaal. Maar het is iets anders wanneer angst een stoornis is waar je in je dagelijks leven last van hebt. Maar hoe kom je van een angststoornis af? Kan dat op een snelle manier, bijvoorbeeld door mindtuning, of moet je in therapie bij een psycholoog of psychiater?
Irene van Vliet, psychiater/chef de (poli)clinique afdeling Psychiatrie van het Leids Universitair Medisch Centrum: "Hulp zoeken is géén teken van zwakte."
"Kenmerkend voor een angststoornis is een overmatige, vaak irreële angst. Er is ook angst voor de angst. Hierdoor gaat men situaties vermijden. Een spinnenfobie kan zo heftig zijn dat iemand niet eens meer een kamer binnen durft. Het woord 'fobie' betekent vrees en een fobie valt onder de groep specifieke angststoornissen. Andere angststoornissen zijn: sociale fobie, waarbij iemand bang is om negatief beoordeeld te worden, paniekstoornis en straatvrees, en dwangstoornissen, zoals smetvrees."
"Bij het ontstaan van angststoornissen spelen een aantal zaken een rol. Een belangrijke component is de erfelijke aanleg voor angststoornissen. Andere factoren zijn: trauma's op jonge leeftijd, het verlies van een ouder of overmatig stress. Ook hormonen spelen een rol, en dat maakt vrouwen biologisch kwetsbaarder, omdat vrouwenhersens anders functioneren dan mannenhersens. Een laatste component is de opvoeding."
"Dit complex van factoren maakt het voor behandelaars niet eenvoudig. De landelijke richtlijnen van de GGZ voor behandelingen bestaan uit een aantal elementen. Ten eerste de basisinterventies. Hierin bespreken we samen met de cliënt waardoor en hoe de angststoornis is ontstaan, en adviseren hen hoe het best te handelen. Daarbij is het belangrijk om vermijdingsgedrag tegen te gaan."
"Een volgende poot is behandeling met medicatie, zoals SSRI's. Deze werken via serotonine, een boodschappenstof die van invloed is op signalen in de hersenen. Omdat bij mensen met een angststoornis de 'angstthermostaat' is ontregeld, reageren ze met overmatige angstreacties op gewone signalen. Door inname van een SSRI wordt die angstthermostaat weer normaal afgesteld."
"Een derde element is de gedragstherapie. Bij exposure wordt iemand geleidelijk aan blootgesteld aan datgene waar hij bang voor is. Vergelijk het maar met leren zwemmen. Veel kinderen zijn in het begin bang voor water en leren het geleidelijk aan leuk te vinden. Een ander aspect van gedragstherapie is de cognitieve gedragstherapie. Hierbij leer je angstige en irreële gedachten omvormen tot reële gedachten."
"Gemiddeld duren deze therapieën van een paar weken tot een paar maanden. Ik denk dat bij een klein aantal fobieën de snelle methode best kan werken, maar echt niet bij allemaal. Wat ik wil benadrukken is dat mensen met een fobie niet gek zijn. Zoek hulp, dat is geen teken van zwakte. Integendeel. Er is voor veel stoornissen een goede behandeling, maak daar gebruik van."
www.nedkad.nl
Pieter Frijters: "Snel resultaat door je geest weer af te stemmen op de juiste frequentie."
"Wij gebruiken onze zintuigen om dingen te leren. We zien, horen, proeven, voelen en ruiken, en dat is het referentiekader voor ons verstand. Alle emoties hebben een zintuiglijke achtergrond. Onze emotionele binnenwereld kan door allerlei oorzaken van slag raken en zoveel ruis produceren dat we de buitenwereld niet goed meer ontvangen."
"Om die geest weer ruisvrij te maken, ontwikkelde ik de Mind-Toon-Ritme-Taal. In deze taal leer je een stemgebruik dat rechtstreeks doordringt tot je geest, waardoor die weer op een natuurlijke manier gaat functioneren. Ons systeem kan al in 10 seconden helemaal van slag raken."
"Neem bijvoorbeeld rijangst. Stel, je rijdt al 45 jaar zonder problemen. Opeens gebeurt er iets in je hersens waardoor je jezelf als verlamd aan de kant van de weg terugvindt. Daarover ga je nadenken. Het gevolg is dat de gebeurtenis een totaal eigen leven gaat leiden, die de rest van je leven bepaald. Je krijgt angst om auto te rijden, om de weg op te gaan, hebt het idee dat het zomaar weer kan gebeuren."
"Met mijn methode weet ik direct tot de kern door te dringen en die angst aan te pakken door de knop weer om te zetten. Angst is vaak een uiting van onwillekeurige gedachten. Door de gedachten te veranderen, verander je het angstgevoel."
"In mijn praktijk komen mensen met veel soorten angst, zoals spreekangst, sociale angst, maar ook rij- en vliegangst. Tijdens een presentatiecursus verzuchtte iemand eens dat hij er heel wat voor over zou hebben om van zijn vliegangst af te zijn. Omdat ik al met hem aan het werk was, lukte me dat heel snel. En hij was er ook echt vanaf."
"Normaliter volgen mensen een tweedaagse training. In die twee dagen pak ik niet alleen de fobie, maar de hele mens aan. Ik kan bijna iedereen helpen met vrijwel iedere fobie. Uitgezonderd mensen met een dwangneurose, zoals smetvrees, die niet werken en de hele dag met hun probleem bezig zijn."
"Mijn methode houdt in dat je je angst zelf oplost door op een andere manier te denken. Je denkmachine maakt je angst, en met datzelfde mechanisme raak je er ook weer vanaf. Ik ben daarvoor de katalysator. Ik weet hoe angst voelt en hoe dingen werken. Daarom weet ik ook dat niemand onder zijn angst hoeft te lijden."
www.mindtuning.nl
Maaike van der Linden-Kamphuis, vrijwilligster bij de Angst, Dwang en Fobie stichting: "Er wordt heel wat afgelachen in onze lotgenotencontactgroepen."
"De ADFstichting is een patiëntenorganisatie voor mensen en familieleden van mensen die lijden aan een angststoornis. Wij behartigen de belangen, participeren in onderzoek, nemen deel aan diverse overleggen en helpen mensen daadwerkelijk met activiteiten als lotgenotencontact en een telefonische hulpdienst. We hebben ons eigen netwerk met gespecialiseerde therapeuten en zelfhulpgroepen voor lichte angstklachten."
"Mensen met angsten proberen vaak om de oorzaken van hun angst te vermijden en dat kan het leven enorm beïnvloeden. Een fobie betekent angst voor iets concreets, zoals spinnen. Mensen met een dwangstoornis of paniekaanvallen hebben vaak angst voor zaken die zouden kunnen gebeuren, maar niet bewijsbaar zijn, zoals smetvrees. Alles valt echter onder de noemer angststoornissen."
"Bij de ADFstichting werken allemaal vrijwilligers die uit eigen ervaring weten hoe het is om een angststoornis te hebben. En ook weten dat je met de juiste therapie de meeste angsten beter leert beheersen. Je kunt leren met je angst om te gaan, maar moet ook alert blijven op situaties waardoor de angsten weer de kop op kunnen steken. Denk aan stress, grote veranderingen als een verhuizing en dergelijke."
"Sommige stoornissen blijven altijd latent aanwezig. Maar je kunt er dus wel iets aan doen en wij adviseren altijd cognitieve gedragstherapie. Hierin pak je je gedachten en je gedrag aan. Met behulp van onder andere exposure word je met kleine stapjes geconfronteerd met je angst. Hierbij moet de therapeut altijd goed naar de cliënt kijken om te voorkomen dat het te snel gaat, of dat er iets vervelends gebeurt."
"Wij adviseren therapieën waarvan het effect wetenschappelijk bewezen is. Samen met eventueel medicatie kun je dan een goed effect krijgen. Ik geloof zelf niet zo in die snelle therapieën. We krijgen vaak mensen die veel geld hebben neergeteld voor snelle methodes, maar ten einde raad bij ons advies komen vragen omdat ze absoluut niet van hun angst af zijn."
"Mensen met een angststoornis vinden bij onze stichting een luisterend oor, omdat we begrijpen wat ze bedoelen. We weten uit ervaring wat het betekent om een angststoornis te hebben. En het is niet altijd kommer en kwel hoor. In de lotgenotencontactgroepen wordt heel wat afgelachen. Je zou eens om een hoekje moeten kijken."
www.adfstichting.nl
