10 meestgestelde vragen over anti-zonnebrandproducten

1. Welke soorten anti-zonnebrandproducten bestaan er?

Het soort anti-zonnebrandproduct dat je kiest, is een kwestie van persoonlijke voorkeur en hangt ook af van de lichaamsdelen die je wilt beschermen. Beschikbare typen anti-zonnebrandproducten zijn onder andere milks, crèmes, gels, oliën, sticks en sprays. 

• Crèmes (lotions) zijn ideaal voor de droge huid en het gezicht.
• Gels zijn praktisch voor de behaarde huid, zoals de hoofdhuid en de behaarde borst.
• Sticks zijn fijn rondom de ogen en op de lippen.
• Sprays kunnen gemakkelijk bij kinderen worden toegepast. 

Volg altijd de gebruiksaanwijzing op de verpakking, gebruik royaal om de uv-bescherming die op het product staat aangegeven te bereiken en verdeel het gelijkmatig, zodat je alle te beschermen delen van het lichaam hebt ingesmeerd.

2. Zijn anti-zonnebrandproducten veilig?

Anti-zonnebrandproducten zijn veilig: de Cosmeticaverordening stelt strenge eisen aan het gebruik van stoffen in cosmetica. Zo mogen ze de gezondheid van de mens niet schaden, worden uv-filters als aparte stoffen gezien en beoordeeld door het SCCS (een Europees onafhankelijk wetenschappelijk comité). Het SCCS stelt hoge eisen aan uv-filters, voordat ze worden toegelaten voor gebruik in cosmetische producten. 

3. Welke ingrediënten bevatten anti-zonnebrandproducten?

Het belangrijkste ingrediënt van elk anti-zonnebrandproduct is natuurlijk de uv-filter. Deze beschermt de huid door het uv-licht te absorberen, te reflecteren of door een combinatie van beide. Er zijn verschillende filters die onder te verdelen zijn in twee groepen: chemische (organische) en minerale (fysische of anorganische) uv-filters. Organische uv-filters zijn stoffen zoals benzophenon-3 en 3-benzylidene camphor. De werking van deze uv-filters is gebaseerd op de absorptie van uv-licht. Het uv-licht wordt door het molecuul opgevangen en omgezet in warmte. 

De anorganische filters werken iets anders: deze beschermen de huid voor het grootste deel door het zonlicht te reflecteren of te verstrooien. Deze groep filters bestaat uit metaaloxiden, zoals titaniumdioxide en zinkoxide. Momenteel is er een trend gaande om anti-zonnebrandmiddelen te ontwikkelen en aan te bieden die beschermen tegen het gehele spectrum aan stralen van de zon, inclusief uv-A, infrarood en zichtbaar licht. 

Daarnaast is het belangrijk dat een product makkelijk uitsmeert. Vaak zijn er verschillende ingrediënten die bijdragen aan de smeerbaarheid. Antioxidanten zorgen voor bescherming tegen vroegtijdige veroudering. Verder dragen kenmerken als extra huidverzorging, geur en gebruiksgemak bij aan de kwaliteit van een product. 

4. Kunnen anti-zonnebrandmiddelen een hormoonverstorende werking hebben?

Anti-zonnebrandproducten hebben geen hormoonverstorende werking en zijn volledig veilig in gebruik. 

Hormonen zijn in het lichaam verantwoordelijk voor het regelen van verschillende lichaamsprocessen, zoals het regelen van de maandelijkse cyclus van de vrouw (oestrogenen) of de opslag van suikers in het lichaam (insuline). Sommige stoffen kunnen de hormoonfuncties in je lichaam beïnvloeden. Als een stof een 'hormoonachtige werking' heeft, wordt daarmee bedoeld dat de werking van een niet-lichaamseigen stof de werking van hormonen tot op zekere hoogte nabootst. Blootstelling aan hormoonachtige stoffen kan wel of geen invloed hebben op bepaalde processen in het lichaam.  

5. Welke beschermingsfactor heb ik nodig?

Kies het juiste beschermingsniveau en het product dat bij je past (spray, crème, waterbestendig, etc.) en schat de omstandigheden in waarin je je aan de zon blootstelt. 

• Bepaal je huidtype: één, twee, drie of vier. 
• Bepaal de mate van blootstelling. De intensiteit van de zonnestraling is namelijk afhankelijk van de geografische situatie, de hoogte, de periode van het jaar, het tijdstip van de dag, de weersomstandigheden en de (mate van) weerkaatsing van zonlicht. 
• Bepaal je beschermingsklasse. Je kunt met behulp van een rekenmethode de beschermingsfactor, de SPF (Sun Protection Factor), bepalen. Het gaat hierbij om de verhouding tussen de tijd die je zonder bescherming in de zon kunt en de zonkracht. 

6. Zijn dure anti-zonnebrandproducten beter dan goedkope?

De keuze voor een cosmeticaproduct is heel persoonlijk. Het is afhankelijk van het doel dat je voor ogen hebt, en van factoren als geur, toepasbaarheid, structuur, exclusiviteit en huidgevoel van een product. Ook is de keuze voor een product afhankelijk van leeftijd en huid-/haartype. Deze factoren staan los van de prijs. De veiligheid van cosmeticaproducten staat ook los van de prijs: alle producten, zowel goedkope als dure, moeten voldoen aan de eisen uit de Cosmeticaverordening. Ook 'natuurlijke' producten moeten aan dezelfde wetgeving voldoen als niet-natuurlijke producten en zijn dus beide veilig. 

7. Hoe lang zijn anti-zonnebrandproducten houdbaar?

De meeste cosmeticaproducten zijn zo geformuleerd dat ze een houdbaarheid en periode na opening hebben die voldoende is om een product op te maken. Dit geldt ook voor anti-zonnebrandproducten, wanneer ze onder normale omstandigheden worden gebruikt en bewaard. Het is aan te raden om anti-zonnebrandproducten zoveel mogelijk op een droge en koele plek te bewaren, dus niet (te lang) in de volle zon of warmte en goed afgesloten.

De gebruiksduur van een geopend anti-zonnebrandproduct vind je op de verpakking. De periode na opening wordt aangeduid met het symbool van een geopend potje. Deze periode wordt in maanden (M) weergegeven. Vaak staat er 12M, wat betekent dat het product onder normale bewaaromstandigheden optimaal te gebruiken is tot in ieder geval 12 maanden na opening. De beschermingsfactor (SPF) loopt langzaam terug na opening van het product. De Nederlandse Cosmetica Vereniging (NCV) raadt aan het product niet meer te gebruiken als het vies ruikt, een rare kleur heeft of niet meer mengt na het schudden: gooi het product in dat geval weg. 

8. Zijn 'natuurlijke' anti-zonnebrandproducten gezonder dan niet-natuurlijke?

De realiteit is: of een stof nu gemaakt is door de mens, nagebootst uit de natuur of direct onttrokken uit de natuur zegt niets over de mate van veiligheid. Natuurlijke stoffen zijn niet per definitie beter dan synthetische stoffen. Natuurlijke oliën kunnen allergenen bevatten die bij sommige mensen huidreacties veroorzaken. Alle stoffen kunnen schadelijk zijn voor de gezondheid. Of een stof veilig of schadelijk is, is puur afhankelijk van de dosis waarin het wordt gebruikt en de eigenschappen van de stof zelf. Natuurlijke of niet-natuurlijke ingrediënten: ze worden op dezelfde manier getest voor cosmetica en volgens dezelfde strenge maatstaven beoordeeld op veiligheid. 

9. Kan ik erop vertrouwen dat de vermelde beschermingsfactor (SPF) daadwerkelijk in het product zit? 

Anti-zonnebrandproducten zijn één van de best bestudeerde producten van alle cosmetica. De wet eist dat alle cosmeticaproducten in Nederland en Europa een strenge veiligheidsbeoordeling moeten ondergaan door een gekwalificeerde veiligheidsbeoordelaar. De beoordeling betreft de veiligheid van het eindproduct, maar ook van de afzonderlijke ingrediënten, hoe en waar het product wordt gebruikt, door wie en hoe vaak. Daarnaast stelt de Cosmeticaverordening dat elke claim van een product wordt onderbouwd. De vermelde SPF-factor en uv-A-bescherming op producten zijn ook claims en moeten dus aantoonbaar juist zijn. 

10. Aan welke wetgeving moeten anti-zonnebrandproducten voldoen?

Het produceren en/of op de markt brengen van cosmetica kan niet zomaar plaatsvinden: dit is aan strenge regels gebonden. Voor cosmetica bestaat specifieke wetgeving: de Europese Cosmeticaverordening. Deze is in 2009 gepubliceerd en vervangt de Cosmeticarichtlijn. Sinds 11 juli 2013 moeten alle producten op de markt aan de eisen uit de verordening voldoen. De wet heeft tot doel de volksgezondheid te beschermen en het bevorderen van vrije handel binnen de Europese Gemeenschap. 

Lees ook: 10 meestgestelde vragen over de zon.