Wanneer is probiotica een aanrader?

Goede bacteriën zitten bijvoorbeeld in zuurkool, yoghurt, karnemelk en salami. Maar, ze zijn met weinig en ze zijn niet al te best bestand tegen jouw maagzuur en gal. Er zijn wel producten op de markt die veel levende bacteriën bevatten, en die beter bestand zijn tegen de sappen uit de spijsvertering. Deze zogenoemde probiotica zijn bacteriën die levend de darm bereiken. Daar zorgen ze ervoor dat slechte bacteriën niet goed kunnen uitgroeien en ze hebben een gunstig effect op de opbouw van je weerstand. Probiotica zitten in sommige drinks, yoghurtproducten en supplementen.

Probiotica bij antibiotica

Krijg je het advies een antibioticakuur te volgen? Dan is het raadzaam naast je antibioticakuur ook probiotica te gebruiken, zo blijkt uit een TNO publicatie uit 2018. Antibiotica gaan namelijk niet alleen de strijd aan met de bacteriën die je ziek maken maar ook met de goede bacteriën in je darm. Hierdoor heb je kans op antibiotica-gerelateerde diarree. Bij antibioticagebruik krijgt één op de vier volwassenen hier last van. Probiotica beschermen het darmmicrobioom tegen de verstorende werking van een antibioticakuur en bevorderen het herstel. Omdat de weerstand meer intact blijft, verkleint ook de kans op terugkerende infecties. Als vuistregel kun je probiotica twee uur na antibiotica innemen gedurende de hele periode van de antibioticakuur. Daarnaast is het verstandig na de kuur nog één à twee weken door te gaan met probiotica. Overigens verkleint de bacteriestam Lactobacillus rhamnosus GG (LGG) de kans op antibiotica-geassocieerde diarree het meest.

Probiotica bij acute diarree

Het Voedingscentrum zegt op haar website dat er onvoldoende wetenschappelijk bewijs is dat probiotica darmklachten verminderen. Toch blijkt uit een groot overzicht, waarvoor maar liefst 63 studies bekeken zijn met in totaal meer dan 8000 patiënten, dat acute diarree bij gebruik van probiotica ongeveer een dag korter duurt. Daarnaast is de kans dat diarree langer dan vier dagen aanhoudt 59 procent kleiner dan wanneer er geen probiotica wordt genomen. Probiotica hebben geen ongewenste bijwerkingen, dus zijn zeker het overwegen waard als je geveld bent door acute diarree.

Vroeg beginnen

Ook voor baby’s kan het al goed zijn probiotica te krijgen. Eerlijk gezegd zorgt de natuur daar zelf al voor want moedermelk blijkt vol te zitten met goede (probiotische) bacteriën. Uit onderzoek blijkt dat deze bij baby’s een beschermend effect hebben op het ontwikkelen van eczeem. Dit komt doordat sommige gezonde darmbacteriën het stofje butyraat aanmaken en juist die stof speelt een cruciale rol bij de bescherming tegen eczeem op jonge leeftijd.

Na de geboorte zitten er nog weinig bacteriën in de darmen van een baby, maar onder andere door de borstvoeding gaan die zich wel ontwikkelen. Goede darmbacteriën helpen bij de opbouw van de weerstand. Het is belangrijk dat de darmen van baby’s veel goede bacteriën gaan bevatten die van nature in de darm voorkomen. Dit vormt namelijk de basis voor het darmmicrobioom gedurende het hele leven. Soms is het lastig om de goede bacteriën de overhand te laten vormen: na bijvoorbeeld een keizersnede, bij allergie in de familie of als er antibiotica nodig was tijdens de zwangerschap of na de geboorte.

En verder?

Je darmen varen wel bij een gezonde voeding, weinig stress en voldoende beweging. Dat komt vooral omdat de gunstige darmbacteriën daarvan profiteren. Een voeding met veel vezels is gunstig voor de groei van goede bacteriën in je darmen. Als je veel alcohol drinkt, veel stress hebt, een voeding met veel suikers gebruikt of weinig groenten en fruit eten, kan dit een nadelig effect hebben op de samenstelling van de bacteriën in je darm. En ook bij het ouder worden verandert de bacteriesamenstelling. Natuurlijk is het belangrijk te zorgen voor betere eetgewoontes, te proberen overmatige stress te vermijden. Maar wellicht heeft probiotica hierbij ook effect bij jou.