Toxoplasmose voorkomen

Toxoplasmose wordt veroorzaakt door een eencellige parasiet, de toxoplasma gondii. De toxoplasma-parasiet komt bij allerlei dieren voor, maar alleen bij katten ontstaan er eitjes. Als je besmet raakt met deze eitjes, kun je toxoplasmose krijgen.

Je kunt via kattenpoep in aanraking komen met de eitjes van de parasiet. Bijvoorbeeld als je de kattenbak verschoont of als je in een tuin werkt waarin uitwerpselen van katten liggen. Ook via rauw vlees en ongewassen fruit en groente kun je besmet raken.

Symptomen
Veel mensen merken er niets van als toxoplasmose hebben. Sommigen krijgen symptomen die ook bij allerlei andere ziektes voorkomen, zoals hoofdpijn, vermoeidheid, koorts en huiduitslag. Soms zwellen de lymfeklieren op. Als je weerstand verminderd is, kunnen de klachten heviger zijn. Na een paar weken of maanden gaat de ziekte vanzelf over.

De helft van de mensen heeft ooit (ongemerkt) toxoplasmose gehad en maakt daardoor antistoffen aan tegen de parasiet. Deze beschermen je tegen een nieuwe infectie: als je ooit toxoplasmose gehad hebt, ben je er dus voortaan immuun voor.

​Toxoplasmose tijdens zwangerschap
Mensen kunnen elkaar niet besmetten met toxoplasmose, behalve tijdens een zwangerschap. Via de placenta kun je de parasiet aan je baby doorgeven. Als je tijdens de zwangerschap voor het eerst toxoplasmose krijgt, vindt er in 40 procent van de gevallen overdracht van moeder op kind plaats.

Hoe ernstig de verschijnselen bij de baby zijn, is afhankelijk van het stadium van de zwangerschap. Een toxoplasmose-infectie vroeg in de zwangerschap is het gevaarlijkst, omdat de organen zich dan aan het ontwikkelen zijn. Toxoplasmose kan dan tot ernstige afwijkingen leiden, zoals een waterhoofdje, verkalkingen in de hersenen en ontwikkelingsstoornissen, zoals een blindheid of een te klein hoofd. Vaak zal de zwangerschap eindigen in een miskraam. Latere infecties kunnen leiden tot afwijkingen aan de ogen en het zenuwstelsel of een kindje dat te vroeg of dood geboren wordt.

Toxoplasmose voorkomen
Voorkom toxoplasmose tijdens je zwangerschap met de volgende maatregelen:

• Eet geen (half)rauw vlees, zoals biefstuk, filet americain of rosbief. De parasiet overleeft extreme temperaturen niet. Doorbakken vlees of vlees dat wordt ingevroren bij een temperatuur onder de 20 °C, mag je dus wel eten.
• Verschoon de kattenbak dagelijks gedurende de zwangerschao, maar doe dit absoluut niet zelf.
• Was groenten en fruit goed, zeker als je ze rauw eet. Vooral groente uit je eigen (moes)tuin moet je zorgvuldig wassen of verhitten.
• Draag handschoenen als je in de tuin werkt en was na afloop je handen.

Loop je toch toxoplasmose op tijdens de zwangerschap, raadpleeg dan de huisarts. De infectieziekte moet dan met medicijnen behandeld worden.